Danh mục: Hướng dẫn đầu tư Bitcoin cho người mới

Bitcoin Layer 2 Là Gì? Toàn Cảnh Thị Trường Bitcoin Layer 2

Bởi NT_Binh

Những dự án được xây dựng và phát triển blockchain 2 trên Bitcoin đang ngày càng tăng cao. Vậy Bitcoin Layer 2 là gì? Toàn cảnh thị trường hiện tại của dự án này đang diễn biến như thế nào? Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, hãy cùng Coin100 khám phá trong bài viết dưới đây nhé!

Bitcoin Layer 2 là gì?

Bitcoin Layer 2 là một blockchain xây dựng trên nền tảng của mạng lưới Bitcoin, kết hợp nhiều công nghệ khác nhau để xác thực và đồng thuận các giao dịch bởi các thợ đào trên mạng lưới. Điều này tạo ra một môi trường bảo mật và phi tập trung tương tự như các giải pháp Layer 2 trên Ethereum như Rollup, Validium, Plasma, State Channel...

Trong khi các nền tảng Layer 2 trên Ethereum chủ yếu tập trung vào việc mở rộng, thì các Layer 2 trên Bitcoin đặt trọng tâm vào việc giải quyết cả hai vấn đề về Smart Contract và khả năng mở rộng.

Chính vì các Layer 2 trên mạng lưới Bitcoin hỗ trợ hợp đồng thông minh, nên hệ sinh thái của chúng cũng tương tự như Ethereum, Arbitrum, Solana, Optimism...

Ban đầu, các Bitcoin Layer 2 chủ yếu tập trung vào giảm phí giao dịch khi thanh toán, sử dụng và di chuyển Bitcoin. Tuy nhiên theo thời gian, chúng ngày càng phát triển và mở rộng, tương tự như các giải pháp Ethereum Layer 2 đa dạng và tiến bộ.

Cách thức hoạt động của Bitcoin Layer 2

Hiện tại, có ba phương thức chính để tiếp cận Layer 2 trên Bitcoin:

  • Rollups: Tương tự như Optimism hay Arbitrum trên Ethereum, các blockchain Layer 2 sẽ tổng hợp nhiều giao dịch trên mạng lưới và gửi dữ liệu này để xác minh trên Layer 1 (Bitcoin). Có hai dạng Rollups trên Bitcoin là Optimistic và Zero-knowledge (ZK).
  • Sidechains: Đây là các blockchain độc lập với Bitcoin, có cơ chế đồng thuận riêng. Liên kết với Bitcoin thông qua các nền tảng bridge. Tuy nhiên, tương tự các sidechains trên Ethereum (BNB Chain, Polygon...), chúng không thực sự tận dụng được tính bảo mật của Bitcoin.
  • State channels: Các blockchain hoạt động theo hình thức này sẽ lưu trữ dữ liệu giao dịch ngoại tuyến (off-chain) đối với Bitcoin và chỉ gửi dữ liệu về số dư tài khoản đầu cuối đối với những ai tham gia giao dịch Layer 1 để kiểm tra khi giao dịch hoàn tất. Điều này cho phép một cá nhân gửi nhiều giao dịch cho người khác mà không cần chịu nhiều phí.

Tương tự như Ethereum, Bitcoin mặc dù có độ bảo mật cao và tính phi tập trung, nhưng vấn đề "bộ ba bất khả thi" vẫn tồn tại khi không đáp ứng được tiêu chí hiệu quả trong giao dịch và khả năng mở rộng.

Hiện nay, Bitcoin chiếm hơn 50% giá trị thị trường crypto. Nếu việc sử dụng Bitcoin chỉ giới hạn ở việc lưu trữ giá trị, sẽ là một sự lãng phí. Vì vậy, các nhà phát triển đang tìm cách để mở khóa giá trị khổng lồ này và áp dụng nó một cách hiệu quả.

Nếu các giải pháp mở rộng trên Bitcoin trở thành hiện thực và có ảnh hưởng tương đương với Ethereum, giá trị thị trường có thể lên đến hàng trăm tỷ USD, tăng cường nhu cầu sử dụng Bitcoin.

Toàn cảnh thị trường Bitcoin Layer 2

Hiện nay, có nhiều dự án mới về Bitcoin Layer 2 đang trong quá trình phát triển sau sự xuất hiện của trào lưu Ordinals BRC-20 vào năm 2023.

Số lượng giao dịch NFT trên Bitcoin

Đáng chú ý, thị trường NFT trên Bitcoin đã có thời điểm vượt qua cả Ethereum và Solana về khối lượng giao dịch. Điều này đã thu hút sự quan tâm của nhà đầu tư đến hệ sinh thái xung quanh Bitcoin và tạo điều kiện cho các nhà phát triển thu hút thêm khách hàng.

Những hệ sinh thái xung quanh Bitcoin

Trước đó, Lightning Network được coi là giải pháp Layer 2 tiêu biểu trên Bitcoin, được phát triển nhằm giảm phí giao dịch vào năm 2018. Tuy nhiên, Lightning không hỗ trợ smart contract, chỉ là một phiên bản "nhẹ" của Bitcoin. Do đó, thị trường đang tìm kiếm các giải pháp khác có khả năng hỗ trợ smart contract. Điều này đã thúc đẩy các nhà phát triển tạo ra các blockchain mới cho phép dApps hoạt động trên nền tảng này.

Hiện nay, có hàng chục mạng lưới Layer 2 trên Bitcoin đã và đang được phát triển, nhưng chỉ có một số ít cái tên nổi bật.

Những cái tên nổi bật trong nền tảng Bitcoin Layer 2

Một điều đáng chú ý là dù blockchain có tổng giá trị khóa cố định (TVL) lớn nhất là Lightning thì cũng chỉ đạt mức 300 triệu USD (cập nhật ngày 26/03/2024 từ L2Watch). Các Layer 2 tiếp theo như Liquid và Rootstock, mặc dù cũng có TVL cao (lần lượt là 240 triệu USD và 180 triệu USD) với tính năng smart contract, nhưng lại là các sidechain với mức độ bảo mật thấp hơn so với rollup.

Về giải pháp Rollups, mặc dù có tiềm năng cao nhờ sự cân bằng giữa yếu tố bảo mật và hiệu suất, nhưng phần lớn các dự án vẫn đang ở giai đoạn testnet.

Những dự án Bitcoin Layer 2 nổi bật hiện nay

Stacks - Dự án Bitcoin Layer 2 đầu tiên

Stacks là nền tảng Bitcoin Layer 2 nổi bật nhất trong hệ sinh thái Bitcoin. Được thiết kế để mở rộng khả năng của Bitcoin bằng cách đưa các hợp đồng thông minh và ứng dụng phi tập trung (DApps) vào một lớp Blockchain riêng biệt. Mục tiêu của Stacks là kết hợp sự bảo mật và ổn định của Bitcoin, đồng thời cung cấp một nền tảng mạnh mẽ cho việc phát triển các ứng dụng phức tạp.

Điểm đáng chú ý nhất của Stacks là cơ chế đồng thuận Proof of Transfer (PoX). Trong PoX, các miner sử dụng Bitcoin để tham gia vào quá trình mining trên mạng lưới Stacks bằng cách "chuyển" Bitcoin của họ, thay vì sử dụng phương thức tính toán như Proof of Work (PoW).

Hơn nữa, các giao dịch quan trọng và trạng thái của Stacks được lưu lại trên Blockchain của Bitcoin thông qua các giao dịch đặc biệt, tạo thêm cấp độ bảo mật và xác thực cho mạng Stacks. Cơ chế này của Stacks có nhiều điểm tương đồng với giải pháp Rollup trên Ethereum, nơi dữ liệu được đồng thuận và lưu trữ trên Layer 1.

Rootstock

Rootstock (RSK) là nền tảng Bitcoin Layer 2 được tạo ra để mở rộng khả năng của Bitcoin, bằng cách hỗ trợ hợp đồng thông minh và ứng dụng phi tập trung (DApps). RSK cũng kế thừa tính bảo mật và tính phi tập trung của mạng lưới Bitcoin thông qua việc sử dụng cơ chế đồng thuận hỗn hợp là Merge - Mining.

Rootstock được xem là một Sidechain của mạng lưới Bitcoin, với những đặc điểm nổi bật sau:

  • Rootstock hoạt động như một sidechain của Bitcoin và sử dụng cơ chế "2-way peg" (2WP) để di chuyển Bitcoin an toàn giữa hai chuỗi. Điều này cho phép người dùng chuyển đổi Bitcoin giữa Blockchain chính và RSK một cách dễ dàng.
  • RSK tương thích hoàn toàn với Máy Ảo Ethereum (EVM), cho phép nhà phát triển sử dụng công cụ và ngôn ngữ lập trình giống như trên Ethereum.
  • RSK kết hợp cơ chế đồng thuận hỗn hợp, gộp Proof of Work (PoW) của Bitcoin và cơ chế đồng thuận của mình, cho phép các miner của Bitcoin "merge-mine" RSK và tăng cường tính bảo mật cho cả hai mạng lưới.

Tuy nhiên, Rootstock vẫn gặp một số nhược điểm nhất định như sau:

  • Mặc dù RSK mở rộng các tính năng của Bitcoin, nhưng hệ sinh thái của nó vẫn chưa đạt được sự đa dạng như Ethereum.
  • Sự nhận thức và hiểu biết của người dùng về Rootstock vẫn là một thách thức lớn cho dự án trong tương lai.
  • Hiện tại, Rootstock chưa đưa ra chiến lược để thu hút người dùng tới hệ sinh thái của mình.

Babylon

Babylon là một giải pháp Layer 2 trên mạng lưới Bitcoin, khác biệt so với các đối thủ của nó với một số cách tiếp cận độc đáo. Giải pháp này cho phép các nhà đầu tư stake BTC trực tiếp trên Bitcoin vào nền tảng Babylon. Người dùng có thể stake để đơn thuần lấy lợi nhuận hoặc để trở thành Validator trên mạng lưới.

Bên cạnh đó, Babylon còn giới thiệu một khái niệm mới gọi là Bitcoin Timestamping, nhằm giải quyết vấn đề bảo mật của mạng lưới. Bitcoin Timestamping được tạo ra để đối phó với các Node Operator độc hại và ngăn chặn Hard Fork trên mạng lưới. Hiện tại, Babylon vẫn đang ở giai đoạn đầu của quá trình phát triển.

Tổng Kết

Hiện tại, Bitcoin Layer 2 vẫn trong quá trình nghiên cứu, thử nghiệm và phát triển, chắc chắn sẽ đòi hỏi rất nhiều thời gian để các nền tảng này hoàn thiện. Hy vọng qua bài viết này, bạn đọc sẽ có cái nhìn rõ hơn về Bitcoin Layer 2 là gì.

Lưu ý: Nội dung mang tính chất tham khảo và không phải lời khuyên để đầu tư. Coin100 sẽ không chịu trách nhiệm đối với bất kỳ quyết định đầu tư nào của bạn.

Các loại tiền điện tử đang thịnh hành hiện nay

Dưới đây là danh sách các loại tiền điện tử đang thịnh hành mà mọi người đang tìm kiếm và quan tâm nhiều.

Tên Giá Giao dịch
Crypto Symbol

Bitcoin BTC

$61,526.39 Xem
Crypto Symbol

Ethereum ETH

$2,879.18 Xem
Crypto Symbol

Tether USDt USDT

$1.00 Xem
Crypto Symbol

BNB BNB

$565.47 Xem
Crypto Symbol

Solana SOL

$142.29 Xem
Crypto Symbol

USDC USDC

$1.00 Xem
Crypto Symbol

XRP XRP

$0.50 Xem
Crypto Symbol

Toncoin TON

$6.86 Xem
Crypto Symbol

Dogecoin DOGE

$0.14 Xem
Crypto Symbol

Cardano ADA

$0.43 Xem

Login